Diwa Nieuwsbrief 5

door Jan Dirk Schouten
Met deze vijfde nieuwsbrief brengen we u op de hoogte van de voortgang van Diwa's Steenbakkers Onderwijs Project en onze donor- en bewustwordingsactiviteiten in Nederland.

Terugkijkend op dit jaar, zijn we dankbaar dat het Steenbakkers Onderwijs Project daadwerkelijk vorm heeft gekregen en dat de ouders en de leerlingen enthousiast en trots zijn op hun scholen. Tegelijkertijd zien we ook dat er veel kinderen toch uitvallen en weer gaan werken. Dit blijft een continue zorg en we willen dan ook de scholen blijven ondersteunen, totdat ze sterk genoeg zijn om op eigen benen te staan. Zie voor meer informatie het artikel over de voortgang van het Steenbakkers Onderwijs Project.

Gedurende het jaar hebben veel mensen het werk van Diwa op veel manieren gesteund. We zijn hier dankbaar voor en we willen u vragen het werk van Diwa ook in het nieuwe jaar niet te vergeten!

In de maand oktober bezochten voorzitter Karin Kreijkes en penningmeester Jaco Groenewoud de schooltjes van het Steenbakkers Onderwijs Project in Gurjanwala. De reis was georganiseerd door Karin in opdracht van reisorganisatie Avanta (http://www.avantareizen.nl). Op deze manier konden ook belangstellenden de schooltjes bezoeken. De groep maakte ook kennis met de rijkdom van Pakistan, op het gebied van cultuur en natuur, o.a. door een avontuurlijke tocht door de bergen. Meer hierover in het verslag van het projectbezoek van Karin en Jaco.

Er is nog meer mooi nieuws. De Hervormde gemeentes van Eethen en Drongelen willen het Steenbakkersproject de komende twee jaar ondersteunen! We zien uit naar een vruchtbare en inspirerende samenwerking!

Op 10 november was het feest in Wijk en Aalburg, waar Peter en Ans Schouten vierden dat ze alweer vijfentwintig jaar getrouwd zijn. Er was een mooie kerkdienst en een grandioos feest met klezmer muziek die zelfs de meest nuchtere Hollander in beweging bracht. Als gift aan het bruidspaar werd gevraagd iets bij te dragen aan het werk van Diwa. We zijn heel dankbaar voor dit mooie gebaar, dat een substantiële bijdrage betekent voor het Steenbakkers Onderwijsproject van Stichting Diwa.

In het nieuwe jaar worden er weer verschillende activiteiten door Diwa georganiseerd. We willen meer samenwerken met anderen die ook een activiteit willen organiseren, zoals scholen en kerken, maar ook bijvoorbeeld als er iets te vieren is, zoals een 25 jarig jubileum. Als Diwa willen we graag iets bijdragen. Dat kan op allerlei manieren, door bijvoorbeeld Pakistaanse hapjes te maken, of iets met muziek te doen, een workshop voor kinderen, of een presentatie over het werk van Diwa. Op deze manier kunnen we elkaar helpen en kunnen we meer betekenen voor meer mensen in Nederland en in Pakistan. Dus als u een goed idee hebt, laat het ons weten!

Voortgang Steenbakkers Onderwijs Project

door Shahlla Gill

Dit jaar, voor de zomervakantie, deden de kinderen van de tien steenbakkersscholen examen en zijn overgegaan naar het volgende niveau. Op dit moment gaan er rond de 350 leerlingen actief naar school. Er zijn ook kinderen die het eerste jaar op school niet hebben afgemaakt en de school hebben verlaten. De oudercomités van de scholen en de leraren proberen deze kinderen aan te moedigen om weer terug naar school te gaan. Onder toezicht van de veldwerker van PSTA zijn er regelmatig ontmoetingen met de ouders bij de scholen en bij de kinderen thuis.

De veldwerker zelf bezoekt ook regelmatig de scholen en bekijkt de resultaten van de leerlingen. In mei dit jaar zijn er 'ouderavonden' georganiseerd om de resultaten van de leerlingen op de scholen te bespreken. In het nieuwe schooljaar zijn er weer nieuwe boeken, kopieën, schriften en schrijfmateriaal uitgedeeld aan de leerlingen. Op dit moment is het project nog geheel afhankelijk van de ondersteuning door Stichting Diwa. Vanaf het derde jaar wordt van de ouders een kleine bijdrage verwacht, 100 roepies per kind (dat is €0,80).

Samen met Wilde Ganzen en de partnerorganisatie PSTA in Pakistan, ontwikkelt Stichting Diwa plannen om de bestaande scholen op te knappen en toiletten te plaatsen. Hierdoor ontstaat er een prettige leeromgeving voor de kinderen. De oudercomités zijn trots op de scholen en willen graag meehelpen om de scholen te onderhouden.

Projectbezoek en reis door Pakistan

Door Karin Kreijkes en Jaco Groenewoud

Lahore

Pakistan is anders. Dat merken we gelijk als we zaterdagochtend vroeg aankomen op het vliegveld van Lahore. Het krioelt van de mensen in de aankomsthal, terwijl de tassen ergens verstopt op een hoop liggen. Gelukkig hebben ze daarvoor op het vliegveld mensen die je graag willen helpen je tas te vinden. Dit blijken later echter geen medewerkers van de luchthaven te zijn, maar een ZZP'ers, die daar 10 dollar voor vragen. Gelukkig is de prijs onderhandelbaar. Belangrijke les: als je in Pakistan gebruik maakt van iemands diensten, spreek van tevoren een prijs af. Nog beter: laat een lokale Pakistani de onderhandelingen voor je doen.

Voordat we kunnen bedenken waar we naar moeten, loopt iemand met uitgestoken hand op ons af en stelt zicht voor. Het is Haroon, managing director van PSTA, de partnerorganisatie die projecten voor Diwa uitvoert. De PSTA bus staat voor de deur van de aankomsthal geparkeerd. We kunnen gelijk instappen.

Onderweg naar de eerste bestemming kijken we onze ogen uit. De levendigheid van het straatbeeld is moeilijk in woorden te vatten. Overal rijden mensen in auto’s, riskjaw’s, brommers, of zelfs met paard en wagen. Nooit geweten dat je met 2 volwassenen en 4 kinderen op één brommer past; 2 volwassenen, 2 kinderen en 1 schaap (overdwars) kan ook. De belangrijkste verkeersregel is dat je ‘zo ongeveer’ links moet rijden, maximaal met 2 voertuigen meer naast elkaar dan er rijbanen zijn. Daarnaast is een goed werkende claxon even belangrijk om vooruit te komen als je gaspedaal. We komen schadevrij aan in het hoofdkwartier van PSTA.

We maken kennis met elkaar. Daarna krijgen een presentatie te zien over het werk van PSTA. De Diwa projecten zijn maar een klein deel van hun werk. In totaal verzorgt PSTA voor bijna 10 000 kinderen onderwijs. Diwa sponsort 10 scholen, waar 350 kinderen les krijgen.
Na de presentatie halen een uurtje nachtrust in. Rond de middag nuttigen we een stevige warme lunch. Eten is belangrijk in de Pakistaanse cultuur. Overal waar je komt krijg je eten aangeboden, en dan niet een koekje bij de koffie, maar een complete maaltijd. ’s Middags begint het culturele deel van de reis. We bezoeken in Lahore een tuin uit de Mogultijd. De Mogul dynastieën regeerden van de 16e tot halverwege de 19e eeuw over een gebied wat zich uitstrekte over India, Pakistan en Afghanistan. De Taj Mahal in India is ook een bekend gebouw van de Mogul cultuur. Wij kregen een rondleiding in een prachtige symmetrisch opgebouwde tuin met rijk versierde gebouwen en enorme vijvers. De tuin was ommuurd en deze dag afgesloten voor het gewone publiek, maar onze begeleiders van PSTA hadden op de een of andere manier geregeld dat we de tuin toch konden bezoeken. We voelden ons VIP’s: een gevoel wat we wel vaker zouden hebben deze reis.

Tegen de avond reizen we richting de Indiase grens. We gaan naar een event waarvan een van de begeleiders van PSTA zegt:”this will be something you won’t forget the rest of your life”. We lopen door een poort een soort halfopen stadion in met aan beide zijden van de weg een tribune: één voor de mannen en één voor de vrouwen. Wij mogen gemengd zitten, op een speciale tribune vlak aan de weg. We zitten samen met nog zo’n 10 000 Pakistani bij een grensovergang met India. Als je over het hek naar de andere kant kijkt zie je in de verte een minstens even groot aantal Indiërs op even grote tribunes zitten. Zo dicht bij elkaar, maar toch afgescheiden door een enorm hek.

Aan beide kanten van de grens viert ieder zijn eigen feest, met veel muziek, waarbij het vaderland word bezongen. Dit gaat ongeveer 1,5 uur door. Ook wij zitten braaf met Pakistaanse vlaggetjes te zwaaien. Dan begint de ceremonie waar het om gaat. Er volgt een lang en moeilijk te duiden ritueel met veel marcherende militairen. Het ritueel straalt trots voor het eigen land uit, maar ook agressie richting het buurland. Maar opeens krijgt het verhaal een wending: een militair loopt naar het hek bij de grens. Het hek gaat open. Aan de andere kant blijkt een Indiase militair te staan. Kort schudden zij elkaar de hand. Het hek gaat weer dicht. Dus blijkbaar is er toch ook wederzijdse erkenning tussen beide landen. Tergend langzaam worden vlaggen van beide landen gestreken. Ze lijken te strijden met elkaar, alsof de ene vlag de andere wil neerhalen. Uiteindelijk gaan ze exact gelijk naar beneden. Al met al is het een bijzondere en bijna onwerkelijke ceremonie: een gebeurtenis die je inderdaad der rest van je leven bijblijft.

Stel je voor dat wij in Nederland dit bij de grensovergang bij Hazeldonk zouden doen, twee keer per dag – bij zonsopgang en bij zonsondergang – zeven dagen per week, met aan de ene zijde duizenden Belgen en aan de andere kant duizenden Nederlanders… Na afloop wil iedereen met ons op de foto. Dat is het moment dat we beseffen: de grootste attractie in Pakistan, dat zijn wij zelf.

Zondagmorgen. We wachten buiten het Bed and Breakfast op straat op het PSTA busje. Er wordt cricket gespeeld op straat. Een betonnen paal dient als wicket. Aan de overkant probeert iemand een geit aan z’n oor mee te slepen. Eind van de week is het offerfeest. Ieder gezin – dat het zich kan veroorloven – heeft een geit, schaap of een koe aangeschaft en een jaar lang verzorgd. Binnenkort zal de heer des huizes het dier slachten. Hun bloed zal rijkelijk vloeien in de straten van Lahore. We horen het geluid van kraaien: een vertrouwd geluid in de stad, wat je altijd en overal hoort, als ze tenminste boven het geluid van het toeterende verkeer uitkomen. De kraaien doen zich tegoed aan wat de mensen zoal achterlaten op de straten van de stad. En dat is veel. We zien geen vuilnisbakken op straat tijdens ons verblijf in Pakistan.

De PSTA bus arriveert. We gaan naar een Anglicaanse kerkdienst. Tijdens de dienst worden we met applaus begroet. De predikant is zo vriendelijk om zo’n beetje de hele preek ook in het Engels te vertalen. Na de dienst bezoeken we de belangrijkste toeristische attractie van de stad, het oude Mogul fort. Het is een enorm bouwwerk. De gids legt uit dat er twee paleizen gebouwd zijn door twee opvolgende vorsten. Op de vraag waarom de opvolger van de oude vorst een heel nieuw paleis liet bouwen is het logische antwoord: ‘because he was the new king’. Een nieuwe koning heeft recht op een nieuw paleis. Daar deden ze niet moeilijk over in de Mogul tijd. Ook hier hebben onze vrienden van PSTA geregeld dat we op plaatsen in het fort komen waar de gewone toeristen niet mogen komen. We mogen lopen door een prachtige zaal bedekt met kleine spiegelsteentjes. ’s Avonds hield de vorst hier zijn ‘dinner by candlelight’. Je had dan het idee dat je onder de sterrenhemel at. Als je je ogen dichtknijpt krijg je een indruk hoe dat geweest moet zijn: schitterend.

Projectbezoek

Na het weekend in Lahore, staat op maandag het bezoek aan het project op ons programma. Samen met de mannen van PSTA, de partnerorganisatie, vertrekken we richting de stad Gujranwala, zo’n 1,5 uur rijden vanaf Lahore. Hier begint het projectgebied.

We bezoeken een aantal schooltjes die door Diwa in dit gebied financieel gesteund worden. In de klaslokaaltjes, die klein zijn, zo’n 20m2, krijgen zo’n 40 kinderen van verschillende leeftijden tegelijk les. Zij zitten met z’n 5-en op een bankje, dicht tegen elkaar, zowel jongens als meisjes.

In de eerste klas die we bezoeken, zijn er 2 jonge leraressen die de lessen geven. De leraressen vinden het erg leuk met ons te praten, zij zijn erg trots om iets van hun werk te laten zien. De kinderen hebben nette uniformpjes aan en zij hebben allemaal een eigen schriftje waaruit ze werken. Ze leren rekenen, lezen en schrijven.

De kinderen vinden het heel spannend dat wij er zijn, ze kijken heel erg serieus en er is niemand die voor zijn beurt praat. We vragen of de kinderen een liedje voor ons kunnen zingen. Eén jongetje staat dapper op en zingt in het Urdu voor ons een liedje. Zijn vriendjes achter hem gniffelen. Dan zingt er een meisje voor ons een lied. Als ze klaar is komen de tranen, zo spannend vindt ze het. We zeggen dat we het heel
mooi vonden en geven haar als eerste een cadeautje.

Alle kinderen krijgen van ons een kleinigheidje, een leuke pen, een schrijfblokje, een velletje stickers. Vooral de lolly’s die zijn meegenomen door Jan, een van de reisgenoten, zijn erg populair. Voordat we de schooltjes verlaten, leert Diny, een van de reisgenoten, de kinderen een Engels lied: read your Bible, pray every day. Ze doen allemaal goed mee, al begrijpen ze niet alles. Als Diny zegt, zing mij maar na, zingen zij: zing mij maar na!

De schooltjes staan op het terrein van de steenfabrieken. Zo is de drempel voor de kinderen om naar school te komen zo klein mogelijk gemaakt. Haroon, de project coördinator van PSTA, legt uit dat de grootste uitdaging is, de ouders over te halen hun kinderen naar school te sturen. Zij zien er namelijk niet altijd het nut en de noodzaak van in om hun kinderen naar school te laten gaan; in dezelfde tijd kunnen zij namelijk ook mee helpen en geld verdienen. Vooral als de kinderen naar hogere groepen gaan, zie je dat er een behoorlijke uitval (drop out) van kinderen is. Dat is jammer, daar is zeker nog wat te winnen.

Op het terrein van de steenfabriek zijn de ouders van de kinderen. Ook lopen er kinderen rond die (nog ) niet naar school gaan. Het maken van de stenen is een zwaar werk. Jaco en Karin proberen allebei een handje te helpen, door een mooie steen te maken, maar beiden worden door de stenenbakster afgekeurd. De vorm is niet goed gelukt. Zelf gaat ze daarna verder, steen na steen, steen na steen.

We nemen ook even een kijkje bij de steenfabriek zelf. Op een heuvel staat een rokende schoorsteen en onder/in de heuvel worden de stenen gebakken. Een paar mannen gooien steeds opnieuw kolen op het vuur, door de gaten in de grond. De grond is warm en er komt veel rook vrij bij dit werk. Het werk ziet er erg ongezond uit.

De mannen van PSTA die bij ons zijn, hebben hart voor de kinderen en hun ouders. In onze gesprekken en in hoe zij met de kinderen omgaan merken wij dat. Zij geven hun energie en tijd voor deze kinderen.
We vinden het bijzonder dat we de schooltjes en het werk bij de steenfabrieken nu van dichtbij hebben gezien. We praten nog na over de kinderen, hoe serieus zij met het schoolwerk bezig zijn en hoe blij ze zijn met een klein cadeautje. We hebben veel geleerd bij dit bezoek. We hebben ook gezien dat er veel kinderen zijn, die nog niet naar school gaan. Het werk voor de steenbakkindertjes is en blijft een belangrijk en noodzakelijk werk.

Bezoek aan de familie van Shahlla

Na het projectbezoek, zijn we welkom bij de ouders van Shalla. Meer dan welkom, zogezegd. Het is een leuke ontmoeting, hier in Pakistan (Jaco en Karin hebben de ouders ook in Nederland al ontmoet). Hier zien we wat Pakistaanse gastvrijheid in kan houden. Op het dak van het huis, is een feest voor ons voorbereid. Mooie rode vloerbedekking is neergelegd, doeken ter overdekking, mooie tafels en stoelen en een heel buffet.
Het is heerlijk om hier even bij te komen en wat uit te rusten. We blijven hier ook voor een korte nachtrust, want om 2u ’s nachts worden we opgehaald door de mannen van PSTA, zij gaan met ons mee op onze trip naar de Himalaya.

Natuur

De rest van de week zien we een heel ander deel van Pakistan. We zijn in de bergen. We komen in de dorpjes Shogran en Naran in de Kaghan vallei, aan de voet van de Himalaya. Het is hier heel mooi. De vallei kenmerkt zich door diepe, door rivieren uitgesneden dalen. Er ligt sneeuw en dat maakt het uitzicht soms adembenemend. Vooral bij het IJsmeer, Saif ulMalook, is het schitterend. De plek is ook zeer fotogeniek! Ook de tocht met de jeeps er naar toe is een belevenis.

We werden op onze tocht richting de Himalaya door de veiligheidssituatie belemmert, waardoor we niet alles konden doen wat we ons hadden voorgenomen. Aan de andere kant hebben we ook heel veel wél kunnen doen. Pakistan nodigt uit, om verder te ontdekken! Het is triest dat het land niet veilig is en dat het zo onrustig is. Moorden en kidnapping is voor de Pakistanen een realiteit. Zij hebben met deze situatie te dealen en wij gaan weer naar huis. Laten we bidden voor vrede in dit land, waar wij zo gastvrij zijn onthaald!

Het gezicht achter Diwa (3)

Hallo, ik ben Shahlla Gill. Ik ben verantwoordelijk voor de projecten en programma’s van Stichting Diwa. Oorspronkelijk kom ik uit Pakistan, maar sinds vijf jaar woon ik met mijn man, Jan Dirk Schouten, in Nederland. Ik heb een zoontje van tien maanden oud. Zijn naam is Gijs. Het is een geweldig kindje. Sinds zijn geboorte is mijn leven totaal veranderd. Hij maakt me een drukke en trotse moeder.

Tien jaar geleden studeerde ik af aan de Erasmus- en Wageningen Universiteit in Ontwikkeling Studies. Het was toen dat ik Jan Dirk leerde kennen. Het duurde alleen wel erg lang voordat wij getrouwd zijn. Ondertussen werkte ik in Pakistan en bouwde ervaring op in ontwikkelingssamenwerking. Met hulp van mijn man en onze vrienden werd het mogelijk om mijn werk in Nederland voort te zetten en kinderen in Pakistan te helpen om naar school te gaan.

Toen ik jong was realiseerde ik me niet dat veel kinderen niet naar school gingen. In onze omgeving gingen bijna alle kinderen naar school. Mijn school was ver weg van ons huis en elke ochtend bracht mijn vader mij en mijn broer naar school en haalde ons weer op aan het einde van de middag. Ik ben erg dankbaar dat mijn ouders zo veel moeite deden voor het onderwijs van hun kinderen.

In de jaren negentig verhuisden we naar een christelijke wijk, bijna een soort dorp, buiten de stad. In die tijd er was daar alleen één katholieke school. Mijn jongste broer en zus gingen naar deze school, maar er waren ook veel kinderen die de hele dag op straat speelden of hun ouders hielpen met het werk. Een grote groep vrouwen reisden elke dag voor hun werk naar de stad. Meestal werkten ze daar als schoonmaakster in de huizen en verdienden ze erg weinig. Bovendien werden ze gediscrimineerd en kregen weinig waardering. Ik droomde altijd dat ik de eigenaar was van een fabriek waar al deze vrouwen konden werken en het respect kregen dat ze verdienden.

Ik geloof dat onderwijs een grote rol speelt in de ontwikkeling van naties. Onderwijs is een recht van elk kind. Voor mij zijn alle kinderen in de wereld gelijk, zonder onderscheid tussen kleur of ras.

Pakistan Zomerfeest

Op 12 juli 2012 was er het Pakistan Zomerfeest in de mooie, net gerenoveerde tuin van de Zweedse Kerk in Rotterdam.

Het feest werd als stage georganiseerd door studenten van de Hogeschool Rotterdam, afdeling vrijetijdsmanagement, Nathalie, Visrolda, Lisanna, Sharoepa, Mauricia, Amy en Lizanne. Zij deden vooronderzoek naar de Pakistaanse cultuur in Pakistan en in Nederland, gingen op zoek naar een geschikte locatie en naar mogelijke sponsoren en verzorgden het feest zelf.

Het was een feest met Pakistaanse muziek, dans en barbecue. De doelstelling en ambitie om het een feest van Pakistanen en Nederlanders te maken bleek lastiger dan gedacht. Er waren nauwelijks Pakistanen op het feest. Wat wel leuk was dat de studenten hun vrienden en kennissenkring hadden uitgenodigd. Hierdoor werd toch een mooi feest en werd een hele nieuwe groep mensen bereikt!

Na het feest was er een evaluatie en kregen we goede feedback van de leerlingen. Deze samenwerking was voor ons als stichting nieuw en we hebben hier ook zelf veel van geleerd.